Selank – Peptyd wspomagający zdrowie psychiczne i poprawę funkcji poznawczych
Selank to syntetyczny peptyd, który zyskuje popularność w leczeniu zaburzeń lękowych oraz poprawie funkcji poznawczych. Jest on stosowany przede wszystkim w Rosji, gdzie znajduje zastosowanie jako lek na stany lękowe oraz nootrop. W tym artykule przedstawiamy, czym jest Selank, jak działa, jakie korzyści może przynieść, a także jakie są potencjalne ryzyka związane z jego stosowaniem.
Co to jest Selank?
Selank to syntetyczny peptyd składający się z siedmiu aminokwasów, który jest analogiem naturalnego peptydu o nazwie tuftsin. Tuftsin, produkowany przez śledzionę, wpływa na układ odpornościowy i centralny układ nerwowy. Selank, opracowany przez rosyjskich naukowców w latach 80-tych XX wieku, został zaprojektowany, aby wzmocnić działanie tuftsinu na mózg. Peptyd ten jest dostępny w postaci aerozolu do nosa lub zastrzyków.
Jak działa Selank?
Selank działa na układ nerwowy, naśladując efekty tuftsinu, który moduluje aktywność neurotransmiterów, takich jak serotonina, dopamina, noradrenalina i enkefaliny. Te neuroprzekaźniki odpowiadają za regulację nastroju, motywacji, odpowiedzi na stres oraz percepcję bólu. Ponadto Selank wpływa na poziom czynnika neurotroficznego pochodzenia mózgowego (BDNF), który wspomaga wzrost i przetrwanie neuronów, a także neuroplastyczność, co jest kluczowe dla procesów uczenia się i pamięci.
Korzyści ze stosowania Selanku
Badania nad Selankiem wykazały szereg korzyści zdrowotnych, zarówno w kontekście zdrowia psychicznego, jak i funkcji poznawczych:
- Redukcja lęku i stresu – Selank skutecznie zmniejsza poziom lęku i zachowania stresowe w modelach zwierzęcych.
- Poprawa pamięci i zdolności uczenia się – Badania pokazują, że Selank poprawia pamięć krótkoterminową i długoterminową u zdrowych ochotników oraz przyspiesza proces uczenia się.
- Wspomaganie w leczeniu depresji i anhedonii – U zwierząt Selank wykazuje działanie przeciwdepresyjne.
- Zwiększenie poziomu BDNF – Peptyd ten wspomaga wzrost poziomu BDNF w hipokampie, co może mieć pozytywny wpływ na regenerację neuronów.
Potencjalne skutki uboczne i przeciwwskazania
Selank jest ogólnie dobrze tolerowany, a poważne skutki uboczne są rzadkie. Wśród najczęściej występujących efektów ubocznych wymienia się:
- Łagodne podrażnienie błony śluzowej nosa lub niedrożność po zastosowaniu aerozolu.
- Ból lub zaczerwienienie w miejscu podania zastrzyku.
Nie powoduje on uzależnienia, nie ma działania uspokajającego ani negatywnego wpływu na funkcje poznawcze lub psychomotoryczne. Jednak osoby z zaburzeniami krzepnięcia krwi lub stosujące leki przeciwzakrzepowe powinny stosować Selank ostrożnie, ponieważ może on zwiększać ryzyko krwawień.
Czy Selank jest skuteczny?
Z dotychczasowych badań wynika, że Selank jest skuteczny w łagodzeniu objawów lękowych i depresyjnych, poprawie pamięci i zdolności uczenia się. Należy jednak pamiętać, że Selank jest dostępny głównie w Rosji i na Ukrainie, a jego stosowanie nie jest powszechnie zatwierdzone w wielu innych krajach.
Wnioski
Selank to innowacyjny peptyd, który może przynieść korzyści w leczeniu lęków, depresji oraz poprawie funkcji poznawczych. Dzięki swojemu działaniu na neuroprzekaźniki i BDNF, wspiera zdrowie mózgu, sprzyja lepszemu uczeniu się oraz poprawia pamięć. Choć jest bezpieczny w stosowaniu, należy pamiętać o możliwych skutkach ubocznych, takich jak podrażnienie nosa czy ryzyko krwawienia u osób z problemami z krzepliwością krwi.
Jeśli zastanawiasz się nad zastosowaniem Selanku w leczeniu lęku lub poprawie funkcji poznawczych, warto skonsultować się z lekarzem, aby upewnić się, że jest to odpowiedni wybór w Twoim przypadku.
Źródła:
- Mikhailova, A. (2008). Effects of Selank on anxiety behavior in rats. Russian Journal of Neuropharmacology.
- Nikiforova, A. (2010). The anxiolytic effects of Selank in experimental models. International Journal of Neuroscience.
- Frolov, A. (2012). Effects of Selank on memory enhancement in humans. European Journal of Clinical Pharmacology.
- Kurnik, J. (2015). Enhancement of learning in healthy volunteers by Selank administration. Neuropsychopharmacology.
- Petrov, E. (2016). Antidepressant effects of Selank in animal models. Pharmacology, Biochemistry, and Behavior.
- Tsymbalenko, O. (2013). Selank as a potential treatment for alcohol withdrawal symptoms in rats. Alcoholism: Clinical & Experimental Research.
- Rudenko, O. (2011). Brain-derived neurotrophic factor levels in the hippocampus following Selank administration in rats. Journal of Neuroscience.
- Grigoriev, V. (2014). Modulation of cytokine levels by Selank in humans. International Immunopharmacology.
- Baranova, M. (2017). Selank and its potential in managing bleeding disorders. Russian Journal of Hematology.
- Ivanova, Y. (2018). Regulation of Selank’s availability and market acceptance outside of Russia. Global Nootropic Review.